Uit elkaar gaan is nooit eenvoudig, en wanneer er een samenlevingscontract en een koophuis bij betrokken zijn, kan dit proces nog complexer worden. Het ontbreken van wettelijke regels, zoals bij een huwelijk, betekent dat goede communicatie en duidelijke afspraken essentieel zijn. In deze blog bespreken we de belangrijkste stappen en aandachtspunten om het proces soepel te laten verlopen. Zo zorgen we ervoor dat jullie relatie op een respectvolle en praktische manier kan worden afgesloten.
Inhoudsopgave
Wat is een samenlevingscontract en wat betekent dit bij uit elkaar gaan?
Een samenlevingscontract is een juridisch document waarin samenwonende partners afspraken vastleggen over bijvoorbeeld gezamenlijke eigendommen, verdeling van kosten en eventuele financiële verplichtingen. Hoewel het contract bedoeld is om duidelijkheid te scheppen, kan het beëindigen ervan complex zijn.
Een goed opgesteld samenlevingscontract voorkomt onzekerheid bij het beëindigen van de relatie.
Belangrijke kenmerken van een samenlevingscontract:
- Het legt vast hoe eigendommen en financiële verantwoordelijkheden worden gedeeld.
- Het biedt geen automatische rechten of plichten zoals bij een huwelijk.
- Het beëindigen ervan vereist doorgaans geen tussenkomst van een rechter, maar afspraken moeten wel goed worden nageleefd.
Als er geen samenlevingscontract is, zijn de afspraken afhankelijk van mondelinge overeenstemming of wat praktisch is afgesproken.
Het beëindigen van een samenlevingscontract
De eerste stap bij uit elkaar gaan met een samenlevingscontract is het officieel beëindigen van dit contract. Afhankelijk van de afspraken in het contract kan dit eenvoudig of meer juridisch zijn.
Hoe beëindig je een samenlevingscontract?
- Controleer het contract op beëindigingsvoorwaarden. Sommige contracten vereisen een schriftelijke opzegging of de tussenkomst van een notaris.
- Maak duidelijk wie verantwoordelijk is voor het opzeggen van gezamenlijke verplichtingen, zoals een huurcontract of andere financiële afspraken.
- Communiceer open over de beëindiging en zorg dat beide partijen akkoord zijn met de stappen.
Wat doe je met het koophuis?
Een koophuis is vaak een van de grootste uitdagingen bij uit elkaar gaan. Of jullie nu samen eigenaar zijn of één van jullie de eigenaar is, er moeten duidelijke afspraken worden gemaakt over de toekomst van de woning. Leg deze afspraken vast in een convenant beëindiging samenleven.
Heldere afspraken over een koophuis voorkomen conflicten en bieden financiële zekerheid.
Opties voor de gezamenlijke woning:
-
Verkoop van de woning:
- Als geen van beide partners in de woning wil blijven, kan verkoop de beste optie zijn.
- Bespreek hoe de opbrengst of een eventuele restschuld wordt verdeeld.
- Zorg dat alle kosten, zoals de makelaar en eventuele reparaties, eerlijk worden verdeeld.
-
Uitkoop door één partner:
- Als één van jullie in de woning wil blijven, moet de ander worden uitgekocht.
- De partner die blijft wonen, moet mogelijk een hypotheekaanpassing aanvragen.
- Maak afspraken over de overnamekosten en hoe deze worden vastgelegd.
-
Gezamenlijke aanhouding van de woning:
- In sommige gevallen besluiten ex-partners om de woning tijdelijk gezamenlijk te houden, bijvoorbeeld om financiële redenen.
- Dit vereist duidelijke afspraken over de verdeling van kosten en verantwoordelijkheden.
Wil je meer weten over deze opties? Bekijk dan hier alle voor- en nadelen van de opties met een koopwoning bij scheiding.
Financiële en fiscale aandachtspunten:
- Wat gebeurt er met de hypotheekrenteaftrek bij verkoop of eigendomsoverdracht?
- Welke belastingtechnische gevolgen zijn er bij de verdeling van eigendom?
- Zorg dat alle afspraken schriftelijk worden vastgelegd om toekomstige geschillen te voorkomen.
Wat als iemand meer eigen geld heeft ingebracht in de woning?
Het wordt een stuk complexer als iemand meer geld heeft ingebracht in de woning bij samenleven. Jullie kunnen hierover expliciet afspraken hebben gemaakt in de samenlevingsovereenkomst. Dat schept vaak meer duidelijkheid. Is dat niet het geval? Dan vallen jullie terug op het vermogensrecht en is er wellicht al een deel van de eigen inbreng verjaard. Wil je weten hoe dit exact zit bij jullie? Lees dan onze blog “Eigen inbreng huis bij scheiding – van jou, van mij of van ons samen?”.
GRATIS E-Book: alles over scheiden (inclusief twijfelfase)
Wil je een compleet en helder overzicht? Hoe om te gaan met de twijfel? Wanneer en wat vertellen jullie de kinderen, familie en vrienden? Welke financiële consequenties zijn er en wat is er mogelijk qua woning? Wat spreken jullie af in het ouderschapsplan? Hoe blijf je samen goede ouders en werk je toe naar meer geluk? Het gratis eBook gaat in op alle aspecten rondom een scheiding.
Verdeling van gezamenlijke bezittingen
Naast de woning moeten ook andere bezittingen worden verdeeld. Dit kan variëren van meubels en apparaten tot voertuigen en gezamenlijke spaarrekeningen.
Hoe verdeel je gezamenlijke eigendommen?
- Maak een inventaris van alle gezamenlijke bezittingen.
- Bespreek welke items privébezit zijn en welke samen zijn aangeschaft.
- Verdeel eigendommen op basis van gebruik, waarde of emotionele betekenis.
Tips voor een eerlijke verdeling:
- Houd rekening met de financiële bijdragen van beide partners bij de aanschaf van gezamenlijke bezittingen.
- Zorg dat de verdeling transparant en eerlijk gebeurt om conflicten te voorkomen.
- Laat eventueel een mediator helpen als jullie er niet uitkomen.
Kinderen en uit elkaar met samenlevingscontract en koophuis
Wanneer er kinderen betrokken zijn, heeft hun welzijn altijd prioriteit. Hoewel jullie ongehuwd samenwonen, blijven beide ouders wettelijk verantwoordelijk voor de zorg en opvoeding van hun kinderen.
Een positieve boodschap en duidelijke afspraken geven kinderen zekerheid tijdens een scheiding.
Wat moet je regelen over de kinderen?
- Ouderschapsplan (download hier een actueel voorbeeld ouderschapsplan): Stel een plan op met afspraken over de zorgverdeling, co-ouderschap en financiële ondersteuning (kinderalimentatie).
- Kinderalimentatie: Bereken een eerlijk bedrag op basis van draagkracht en behoefte (kijk hier voor een eenvoudige uitleg over de berekening van kinderalimentatie).
- Communicatie met kinderen: Zorg dat jullie een gezamenlijke boodschap overbrengen en houd deze positief en geruststellend.
Hoe bescherm je kinderen?
- Voorkom dat kinderen betrokken raken bij conflicten.
- Zorg voor een stabiele en voorspelbare omgeving.
- Geef kinderen de ruimte om hun gevoelens te uiten en neem hun behoeften serieus.
Lees ook onze “10 tips voor na de scheiding – word leukere ouders samen”.
Financiële en administratieve zaken regelen
Bij uit elkaar gaan met een samenlevingscontract en koophuis komen veel praktische zaken kijken. Deze moeten zorgvuldig worden afgehandeld om toekomstige problemen te voorkomen.
Wat moet je regelen?
-
Bankrekeningen en schulden:
- Sluit gezamenlijke rekeningen af of verdeel het saldo.
- Maak afspraken over wie verantwoordelijk is voor eventuele schulden.
-
Verzekeringen en abonnementen:
- Controleer wie welke verzekeringen overneemt of aanpast.
- Zeg gezamenlijke contracten, zoals energie en internet, op of verdeel deze.
-
Toeslagen en belastingzaken:
- Controleer hoe het uit elkaar gaan invloed heeft op toeslagen zoals zorgtoeslag, huurtoeslag en kindgebonden budget (lees hier meer over alle mogelijke belastingvoordelen bij co-ouderschap).
- Zorg dat wijzigingen tijdig worden doorgegeven aan de Belastingdienst.
Mediation of juridische begeleiding inschakelen
Wanneer jullie er samen niet uitkomen, kan professionele hulp nodig zijn. Mediation of juridische begeleiding kan veel stress en onenigheid voorkomen.
De rol van mediation:
- Mediation biedt een veilige omgeving om afspraken te maken en conflicten op te lossen.
- Een mediator helpt bij het opstellen van werkbare afspraken over de woning, financiën en eventuele kinderen.
Wanneer kies je voor juridische begeleiding?
- Bij complexe eigendomskwesties, zoals een koophuis of grote financiële verplichtingen.
- Om afspraken officieel vast te leggen via een notaris of advocaat.
- Bedenk dat een familiemediator jullie ook bij al deze zaken kan ondersteunen.
Emotionele aspecten van uit elkaar gaan
Het uit elkaar gaan brengt niet alleen praktische, maar ook emotionele uitdagingen met zich mee. Het is belangrijk om aandacht te besteden aan deze aspecten.
Het verwerken van emoties bij een scheiding helpt je sterker en met meer rust verder te gaan.
Hoe ga je om met emoties?
- Neem de tijd om verdriet, boosheid of teleurstelling te verwerken.
- Zoek steun bij vrienden, familie of een coach om je emoties te bespreken.
- Blijf respectvol communiceren, zelfs als het moeilijk is.
Waarom is emotionele verwerking belangrijk?
- Het helpt om het verleden af te sluiten en vooruit te kijken.
- Het vermindert de kans op conflicten en helpt bij een soepele afhandeling.
Plan een vrijblijvend adviesgesprek (ONLINE AGENDA)
Willen jullie een open gesprek over jullie relatie, twijfel of scheiding? Dit gesprek biedt jullie wellicht (1) handvaten om het samen leuker te krijgen, (2) meer inzicht in de aard van jullie twijfel of (3) een helder pad richting gezamenlijke scheiding. Het adviesgesprek duurt ca. 45 minuten en is geheel vrijblijvend.
Veelgemaakte fouten bij uit elkaar met samenlevingscontract en koophuis
Onduidelijke afspraken over woning en schulden leiden tot spanningen; zorg voor helderheid.
- Geen duidelijke afspraken maken over de woning of gezamenlijke schulden.
- Onjuiste interpretatie van wat in het samenlevingscontract staat.
- Te lang wachten met het regelen van praktische en financiële zaken.
- Kinderen betrekken bij conflicten.
- Geen professionele hulp inschakelen bij complexe kwesties.
Tips voor een soepel proces
- Lees het samenlevingscontract goed door: Gebruik het als leidraad voor afspraken.
- Communiceer open en respectvol: Voorkom misverstanden en escalaties.
- Leg afspraken schriftelijk vast: Dit voorkomt discussies in de toekomst.
- Schakel hulp in: Een mediator, notaris of advocaat kan het proces vergemakkelijken.
- Focus op oplossingen: Denk aan de lange termijn en werk samen aan een respectvolle afwikkeling.
Hoe wij kunnen helpen
Bij ons kun je rekenen op professionele begeleiding bij het proces van uit elkaar gaan. Wij bieden:
- Mediation: Voor het oplossen van conflicten en het maken van duurzame afspraken.
- Ouderschapsplan: Ondersteuning bij het opstellen van een plan in het belang van de kinderen.
Wij begeleiden jullie stap voor stap, zodat jullie op een respectvolle en praktische manier uit elkaar kunnen gaan.
Uit elkaar gaan met een samenlevingscontract en koophuis kan ingewikkeld zijn, maar met goede communicatie, duidelijke afspraken en professionele begeleiding is een soepele afhandeling mogelijk. Heb je hulp nodig? Neem contact met ons op en ontdek hoe wij jullie kunnen ondersteunen. Samen zorgen we voor een nieuwe start.
