NLP als hulp bij Scheiding, Communicatie en Verbinding

Wat kunnen we bij een scheiding leren van NLP? NLP staat voor Neuro Linguïstisch Programmeren. Het is een grote verzameling modellen en technieken van uiterst succesvolle therapeuten. NLP heeft als het ware de succesformules van deze therapeuten verzameld en ‘gekopieerd’.

Welke drie dingen kunnen we leren van NLP?

Een heleboel natuurlijk. Daarom zijn er ook tal van NLP opleidingen. Zelf volgde ik ooit in 2006 een jaaropleiding tot NLP Practitioner. Onderstaand drie bruikbare tips.

Van excuses naar resultaten

Binnen de NLP wordt onderscheid gemaakt tussen de oorzaak- en gevolgkant.

Gevolgkant – Jij bent effect

Als je altijd blijft doen, wat je deed, dan zul je altijd krijgen wat je kreeg.

Zit je aan de gevolgkant? Dan leg je vaak de oorzaak van jouw eigen resultaten buiten jezelf. Je hebt altijd wel een excuus of verklaringen voor jouw eigen resultaat. Of je voelt je slachtoffer van iets of iemand: “het is jou gewoon overkomen”. Het voordeel van deze benadering is, dat je ook altijd gelijk blijft houden. Het resultaat ligt immers niet aan jou. Je zult dus je eigen gedrag niet aanpassen. Het leven wordt daardoor een ‘Self-fulfilling Prophesy’. Zie je wel, weer hetzelfde resultaat.

Oorzaakkant – Jij bent oorzakelijk

Alleen door volledig verantwoordelijkheid te nemen voor jouw resultaten, krijg je deze weer terug in eigen beheer. Je zit dan aan de oorzaakkant. Elk ongewenst resultaat zie je als een leermoment. Een mislukking bestaat niet. Het is gewoon waardevolle feedback. De volgende keer zul jij anders denken, spreken en handelen. Het ligt immers niet aan de ander of aan de situatie.

Het systeem (de persoon) met het meest flexibele gedrag zal het systeem beheersen.

Een belangrijke vooronderstelling van de NLP zegt: “het systeem (de persoon) met het meest flexibele gedrag zal het systeem beheersen”.

Eerst verantwoordelijkheid nemen, daarna resultaat

Het is belangrijk om steeds het gewenste resultaat voor ogen te houden. Door je gedrag aan te passen, heb je domweg meer opties om het gewenste resultaat te bereiken. Tijdens een scheiding is het extra belangrijk om zelf verantwoordelijkheid te nemen. Het is immers zo makkelijk om jouw ex-partner de schuld te geven. Verval je in dit gedrag, dan zit je aan de gevolgkant en bereik je meestal niet het gewenste resultaat.

Wat is de waarheid?

Iedereen heeft een uniek model van de wereld. Dit unieke beeld van de wereld is ontstaan door jouw persoonlijke ervaringen, het gezin waar je uitkomt en de cultuur waarin je leeft. Zoveel mensen op aarde, zoveel unieke wereldbeelden zijn er.

Werkelijkheid en perceptie

Iedereen beleeft de werkelijkheid vanuit zijn eigen perceptie. Oftewel vanuit zijn eigen wereldbeeld. Aangezien de werkelijkheid oneindig veel indrukken geeft, filteren we deze onbewust en razendsnel. Dit filteren doen we dus op basis van ons eigen wereldbeeld. Wat er van deze immense werkelijkheid overblijft, is slechts een minieme en persoonlijke beleving. En die is dus voor alle mensen anders!

Jouw eigen wereldbeeld

Een concreet voorbeeld. Stel dat je denkt dat iemand een hekel aan jou heeft. Dit ‘wereldbeeld’ zorgt ervoor dat jij alles filtert wat hiermee overeenkomt. Je ziet dus alleen maar bevestiging van jouw wereldbeeld: “hij heeft echt een hekel aan jou”. Jouw persoonlijke beleving (wereldbeeld) wordt steeds sterker. Vervolgens ga jijzelf ook nog eens handelen vanuit deze beleving. Drie keer raden wat de gevolgen zijn.

Belemmerende overtuigingen

Jouw unieke model van de wereld bevat ook veel overtuigingen. Zo heb ikzelf lange tijd de overtuiging gehad dat ik saai was. Voor mij was dit een (niet helpende) waarheid geworden. Op elk feestje hield ik mijn mond. Ik had immers toch niets interessants te melden. Mijn overtuiging! Ook hier zal wel duidelijk zijn wat de gevolgen waren voor het beeld van de anderen. Sinds ik deze overtuiging heb opgemerkt en opgeruimd, ga ik graag naar feestjes en vind ik het fijn om nieuwe mensen te ontmoeten.

Nieuwe opties

Nu is het niet de bedoeling om je eigen wereldbeeld helemaal over boord te gooien. Dat is in zekere zin zelfs onmogelijk. Wel is het goed te beseffen dat jouw werkelijkheid slechts een versie van de werkelijkheid is. Hierdoor opent zich wellicht de mogelijkheid om te kiezen voor een mooiere versie van de werkelijkheid en van daaruit te gaan leven. Ook ga je begrijpen dat het normaal is dat twee mensen in een scheiding een verschillende beleving hebben.

Respecteer het model van de wereld van anderen.

Uitgangspunt bij NLP is: “respecteer het model van de wereld van anderen“.

Eerst begrijpen, dan begrepen worden

Alleen dan zal de ander bereid zijn om open met jou te delen en communiceren. Daardoor ontstaat verbinding en de mogelijkheid voor jezelf en voor de ander om van elkaar te leren. Tijdens een scheiding lijken de wereldbeelden van jou en je x-partner soms mijlenver uit elkaar. Des te meer reden om nieuwsgierig te zijn naar zijn of haar wereldbeeld, zonder direct in de verdediging te gaan vanuit jouw eigen wereldbeeld.

Oefening – Welk wereldbeeld is leidend?

Wil je spelenderwijs meer inzicht krijgen in deze principes van het wereldbeeld? Doe dan de volgende oefening. Houdt jezelf eens een tijdje in de gaten. Let specifiek op als je met iemand in contact bent. Wanneer ga jij uit van jouw eigen wereldbeeld (Sorting by yourselve) en wanneer ben je open en nieuwsgierig naar dat van de ander (Sorting by the other)? Verander helemaal niets, neem alleen waar.

‘Sorting by yourselve’ – Jouw eigen wereldbeeld als leidraad

Ben je tijdens een bepaalde communicatie meer bezig met jouw eigen wereldbeeld? Dan zul je bijvoorbeeld meer aan het zenden zijn. Jij vertelt hoe jij iets ziet. Hoe iets voor jou voelt of wat jij hiervan vindt. Je vertelt niet alleen, maar stelt soms ook vragen. Deze vragen zijn erop gericht om te toetsen hoe de ander zich verhoudt tot jouw wereldbeeld. Als de ander in zijn of haar response iets teruggeeft wat niet past binnen jouw wereldbeeld, dan ga je daar direct op in. Je gaat nog meer zenden of nog gerichter doorvragen. Jouw vragen zijn wellicht meer gesloten dan open van karakter. En niet gesteld uit nieuwsgierigheid, maar ten diepste (en vaak onbewust) om de ander wellicht te laten inzien dat jouw beeld toch wel klopt.

‘Sorting by the other’ – Nieuwsgierig naar het wereldbeeld van de ander

Stel dat je tijdens een specifieke communicatie het wereldbeeld van de ander centraal stelt. Je bent dan oprecht geïnteresseerd naar zijn of haar beleving. Je zult met name veel vragen stellen en echt ‘open-minded’ luisteren naar de antwoorden. Jouw vragen hebben dan ook een open karakter. Als je iets niet snapt, geef je niet meteen jouw eigen mening, maar ga je juist open doorvragen. Wat maakt dat hij of zij het zo beleeft of die mening is toegedaan? Je bent oprecht geïnteresseerd en luistert niet ‘met een half oor’, omdat jouw aandacht bijvoorbeeld al uitgaat naar het formuleren van jouw weerwoord of eigen mening.

Waar zit jij?

Ga nu de komende tijd eens bewust letten op dit fenomeen. Waar zit jij op welk moment in de communicatie? Is er bij jou een goede balans tussen ‘sorting by yourselve” en “sorting by the other”? Of kom je er wellicht achter dat jij wel veel vaker aan één van beide kanten zit? Weet in elk geval dat een goede balans er vaak toe leidt dat je een fijn gesprek hebt en echt met elkaar in verbinding bent.

Weerstand of contact?

NLP gaat ervan uit dat weerstand bij de ander, een teken is van een gebrek aan verbinding. Er zijn geen onwillige mensen, alleen inflexibele communicatoren. Dan is de volgende vraag natuurlijk belangrijk. Hoe krijg je verbinding?

Mensen hebben de neiging om andere mensen aardig te vinden, die op ze lijken. Verbinding maken is geen techniek of methode. Het is een natuurlijk proces wat ontstaat als mensen bewuste of onbewuste overeenkomsten hebben. Het opbouwen van verbinding is vervolgens de basis voor elke vorm van succesvolle communicatie.

Communicatie

Communicatie is een uitwisseling van informatie. Deze uitwisseling gaat tussen mensen als volgt:

1. 55% via lichaamstaal, zoals bijvoorbeeld je houding, gebaren, gezichtsuitdrukking of ademhaling;
2. 38% via de ‘toon’, oftewel de manier van spreken (volume, hoogte, tempo, etc.);
3. 7% via woorden (bewust).

Slechts 7% van de communicatie is dus bewust via woorden. De rest gaat dus via lichaamstaal en toon op een meer onbewust niveau.

Verbinding

Terug naar de vraag hoe je verbinding krijgt. Dit krijg je dus door overeenkomstige zaken te creëren of ontdekken. Dit kan alleen als je eerst afstemt op de ander:

1. Je kan bijvoorbeeld in woorden op zoek gaan naar overeenkomsten. Gemeenschappelijke sporten, hobby’s, vrienden, ervaringen en dergelijke. Dit herken je wellicht bij jezelf als je iemand voor het eerst ontmoet. Bij een scheiding kan je bijvoorbeeld op zoek gaan naar gemeenschappelijke intenties.
2. Ook qua toon is het belangrijk om aan te sluiten. Is de ander luid en geïrriteerd, dan bereik je vaak weinig met een lief zacht stemmetje.
3. Tenslotte is het belangrijk om je lichaamstaal aan te passen aan de ander.

Op een onbewust niveau communiceer je zo: “ik lijk op jou, ik vind jou aardig”. Zodra je merkt dat er verbinding is, kan je pas meer gaan ‘sturen’. In andere woorden: eerst begrijpen, dan begrepen worden.

“De betekenis van je communicatie is de respons die je krijgt.”

Een stelling binnen NLP is: “de betekenis van je communicatie is de respons die je krijgt“.

Samenvattend

Zit je momenteel in een proces van scheiding? Krijg je regelmatig een ongewenste response van je ex-partner? Dan daagt deze stelling je uit om zelf je communicatie aan te passen. Wees kritisch naar je eigen model van de wereld. Nieuwsgierig naar het wereldbeeld van de ander. Leer van eerdere ervaringen en zie ze niet als mislukking. Maak eerst verbinding, door af te stemmen op de ander. Besef dat communicatie gaat over lichaamstaal, toon en woorden. Pas tenslotte je eigen communicatie aan totdat je de gewenste response krijgt. Nu zit je pas echt aan de oorzaakkant en neem je verantwoordelijkheid voor het resultaat.

Andere interessante blogs over communicatie en persoonlijke ontwikkeling

• Je relatie verbeteren in tien stappen – Ga direct aan de slag
• Inzichten uit de Positieve Psychologie
• Vijf talen van liefde
• Geluk – Hoe bereik je dat?
• Conflictpatronen – Herken je één van deze drie?
• Geweldloze communicatie – Hoe om te gaan met boosheid?
• Conflictstijlen – Welke stijl heb jij?