Het berekenen van partneralimentatie kan ingewikkeld lijken. Dit is begrijpelijk. Toch is het mogelijk om het stapsgewijs te begrijpen. In deze gids geven we je een heldere uitleg en leggen we je de stappen van de berekening uit. Zo krijg je inzicht in de hoogte van de partneralimentatie en begrijp je hoe de berekening tot stand komt. Onze expertise op het gebied van scheidingsmediation en relatiecoaching helpt je hierbij.
Inhoudsopgave
Wanneer heb je recht op partneralimentatie?
De vraag of je recht hebt op partneralimentatie is vrij eenvoudig te beantwoorden. Partneralimentatie is van toepassing wanneer je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt gehad en hieruit gescheiden bent. In Nederland bestaat er een zorgplicht voor ex-partners die in de wet is vastgelegd. Dit betekent dat je, ongeacht eventuele huwelijkse voorwaarden, de plicht hebt om financieel voor elkaar te zorgen na een scheiding. De partner met het laagste inkomen heeft in beginsel mogelijk recht op partneralimentatie. De precieze hoogte en of er daadwerkelijk recht op is, wordt bepaald aan de hand van een gedetailleerde berekening.
Zelf partneralimentatie berekenen of hulp inschakelen?
Met de uitleg die volgt, kun je zelf een inschatting maken van de mogelijke hoogte van de partneralimentatie. Het is echter belangrijk te beseffen dat een officiële berekening wordt uitgevoerd met gespecialiseerde rekensoftware. Dit is dezelfde software die ook door de rechtbank wordt gebruikt. Deze berekeningen volgen de officiële tremanormen, waarvan de meest recente versie uit 2025 dateert. Voor een definitieve berekening of voor advies op maat kun je altijd terecht bij een expert op het gebied van relatiecoaching en scheidingsmediation, zoals Samenuiteen.
Recente wijzigingen in de tremanormen voor partneralimentatie
De tremanormen worden regelmatig geactualiseerd. Het is daarom van belang om op de hoogte te zijn van de meest recente veranderingen. Hieronder volgt een korte samenvatting van de wijzigingen in de tremanormen 2025. Deze kennis is essentieel voor een accurate berekening en geeft je een beter beeld van je rechten en plichten rondom partneralimentatie.
Partneralimentatie: belangrijke veranderingen van 2023 tot 2025
Sinds 2023 zijn er belangrijke wijzigingen in de berekening van partneralimentatie doorgevoerd. Deze veranderingen zijn vastgelegd in de meest recente tremanormen en hebben invloed op de hoogte van de te betalen of te ontvangen alimentatie. Als expert in scheidingsmediation en relatiecoaching bij Samenuiteen informeren wij je graag over de belangrijkste punten waar je rekening mee moet houden. Hieronder lichten we de vier belangrijkste veranderingen toe die van kracht zijn geworden.
1. Introductie forfaitair woonbudget vanaf 2023
Tot en met 2022 werd bij de berekening van partneralimentatie rekening gehouden met de werkelijke woonlasten. Vanaf 2023 is dit gewijzigd. Nu wordt er gerekend met een zogenaamd forfaitair woonbudget. Dit budget is vastgesteld op 30% van het netto-inkomen van beide partners. Deze methode is overigens al langer van toepassing bij de berekening van kinderalimentatie. De introductie van dit woonbudget kan een aanzienlijke impact hebben op de uiteindelijke hoogte van de partneralimentatie.
2. Aanpassing jusvergelijking vanaf 2023
De jusvergelijking is een cruciaal onderdeel van elke alimentatieberekening en zorgt ervoor dat de ontvangende partner na de betaling van alimentatie niet meer te besteden heeft dan de betalende partner. Tot 2023 werd dit berekend op basis van de ‘vrije bestedingsruimte’ na aftrek van de feitelijke woonlast. Dit kon leiden tot oneerlijke situaties.
Vanaf 2023 is de jusvergelijking aangepast. Er wordt nu gekeken naar wat beide partijen daadwerkelijk te besteden hebben, inclusief bijzondere kosten die onvermijdbaar zijn. Dit geldt ook voor de kosten van de kinderen, voor zover deze niet al vergoed worden via het Kindgebonden Budget (KGB). Met deze nieuwe methode wordt een eerlijke verdeling van het ‘woonbudget’ gewaarborgd.
3. Wijziging aftrekbaarheid partneralimentatie van 2020 tot 2023
De maximale aftrekbaarheid van partneralimentatie is in stappen verlaagd van 2020 tot en met 2023. Het kan daarom nodig zijn om bestaande alimentatieafspraken die vóór 2020 zijn gemaakt, opnieuw te berekenen. Het is belangrijk om hierover deskundig advies in te winnen om te zorgen dat de afspraken actueel en correct zijn.
4. Rapport “Alimentatienormen” volledig herschreven
Het rapport “Alimentatienormen” heeft vanaf 2024 een volledig herziene structuur en opbouw gekregen. Hoewel de inhoud grotendeels hetzelfde is gebleven, is het van belang om te weten dat er een nieuwe versie van dit rapport geldt. Het rapport vormt de basis voor alle berekeningen van alimentatie in Nederland.
Partneralimentatie berekenen in drie simpele stappen
Het bepalen van de hoogte van partneralimentatie volgt een vaste systematiek. Door deze stappen te doorlopen, krijg je inzicht in de financiële aspecten van je scheiding. Als specialist in scheidingsmediation begeleiden we je graag door dit proces. De berekening bestaat uit drie hoofd stappen:
1. De behoefte van de minstverdienende partner vaststellen
De eerste stap is het bepalen van de financiële behoefte van de partner met het laagste inkomen. De behoefte wordt vastgesteld aan de hand van de inkomens en leefsituatie tijdens het huwelijk. Dit bepaalt hoeveel er nodig is om de levensstandaard zoveel mogelijk te behouden na de scheiding. Dit bedrag wordt ook wel de huwelijksgerelateerde behoefte genoemd.
- bepaal het netto gezinsinkomen vlak voor de scheiding;
- trek daar de vastgestelde kinderkosten vanaf;
- neem hiervan 60%.
In de blog over kinderalimentatie wordt uitgelegd hoe het netto gezinsinkomen en de kinderkosten kunnen worden vastgesteld.
GRATIS E-Book: alles over scheiden (inclusief twijfelfase)
Wil je een compleet en helder overzicht? Hoe om te gaan met de twijfel? Wanneer en wat vertellen jullie de kinderen, familie en vrienden? Welke financiële consequenties zijn er en wat is er mogelijk qua woning? Wat spreken jullie af in het ouderschapsplan? Hoe blijf je samen goede ouders en werk je toe naar meer geluk? Het gratis eBook gaat in op alle aspecten rondom een scheiding.
2. De draagkracht van de meestverdienende partner berekenen
Vervolgens berekenen we de draagkracht van de meestverdienende partner. Dit houdt in dat we vaststellen hoeveel financiële ruimte deze persoon overhoudt nadat alle noodzakelijke maandelijkse lasten zijn voldaan. De draagkrachtberekening is essentieel, want dit bepaalt het maximale bedrag dat aan alimentatie kan worden betaald.
3. De definitieve partneralimentatie vaststellen
In de laatste stap wordt de hoogte van de partneralimentatie definitief vastgesteld. Hierbij wordt rekening gehouden met de behoefte van de ontvangende partner en de draagkracht van de betalende partner. De vaststelling vindt plaats binnen de juridische kaders en zorgt ervoor dat er geen onevenredige verhoudingen ontstaan. Mocht de draagkracht lager zijn dan de behoefte, dan is de partneralimentatie nooit hoger dan de draagkracht.
Stap 1: de financiële behoefte van de minstverdienende bepalen
Het berekenen van de financiële behoefte van de minstverdienende partner is de eerste cruciale stap in de vaststelling van partneralimentatie. Het doel is te bepalen welk bedrag iemand nodig heeft om de levensstandaard die tijdens het huwelijk gold, zoveel mogelijk voort te zetten. Hiervoor wordt de zogenoemde Hof-formule gebruikt.
De Hof-formule is een veelgebruikte methode die stelt dat de behoefte 60% is van het gezamenlijke netto gezinsinkomen, na aftrek van de kinderkosten. De berekening verloopt volgens deze stappen:
- Bepaal het netto gezinsinkomen vlak voor de scheiding.
- Trek hiervan de vastgestelde kinderkosten af.
- Neem 60% van het resterende bedrag.
Meer informatie over het bepalen van het netto gezinsinkomen en de kinderkosten vind je in onze blog over kinderalimentatie.
Voorbeeld van een behoefteberekening met de Hof-formule
Stel dat jullie gezamenlijke netto gezinsinkomen € 4.500 per maand is. De kinderkosten zijn, op basis van de NIBUD-tabel, vastgesteld op € 920. De behoefteberekening voor partneralimentatie ziet er dan als volgt uit:
- Netto gezinsinkomen (€ 4.500) – kinderkosten (€ 920) = € 3.580.
- 60% van dit bedrag (€ 3.580) = € 2.148. Dit is de totale behoefte per partner.
Als jij als minstverdienende partner een netto inkomen van € 1.800 hebt, dan is jouw netto behoefte aan partneralimentatie € 2.148 – € 1.800 = € 348 per maand. Dit bedrag is nodig om jouw financiële positie op peil te houden. Onze experts in scheidingsmediation kunnen je hierin verder adviseren.
Stap 2: de draagkracht van de meestverdienende berekenen
De tweede stap in de berekening van partneralimentatie is het vaststellen van de draagkracht van de meestverdienende partner. Draagkracht is het financiële bedrag dat iemand kan bijdragen aan de alimentatie na de scheiding, rekening houdend met zijn of haar eigen vaste lasten. Belangrijk hierbij is dat het toekomstige Kindgebonden Budget (KGB) niet wordt meegenomen in de berekening, in tegenstelling tot bij kinderalimentatie. Deze berekening bestaat uit de volgende vijf stappen, die we hieronder uitgebreid toelichten.
Draagkrachtberekening in het kort
- Vaststellen van het bruto inkomen na de scheiding.
- Berekenen van het netto inkomen, inclusief belastingen en toeslagen.
- Vaststellen van het zogenaamde draagkrachtloos inkomen.
- Berekenen van de draagkrachtruimte.
- Vaststellen van de netto en bruto partneralimentatie.
2.1 Bruto inkomen na de scheiding vaststellen
Meestal blijft het inkomen na de scheiding gelijk. Als een van de partners besluit meer of minder te gaan werken, wordt het verwachte nieuwe bruto inkomen als uitgangspunt genomen. Voor een gedetailleerde uitleg over welk inkomen meetelt – inclusief overuren, bonussen of inkomsten uit vermogen – kun je onze blog “Welk inkomen telt mee bij alimentatie?” raadplegen.
Daarnaast kan er sprake zijn van fictieve verdiencapaciteit. Dit is een theoretisch inkomen dat iemand zou kunnen verdienen. De rechtspraak hecht hier steeds vaker waarde aan. Lees er meer over in onze blog “Verdiencapaciteit en alimentatie – De 10 factoren“.
2.2 Belastingen en toeslagen na de scheiding bepalen
Na de scheiding ben je geen fiscaal partner meer, wat aanzienlijke veranderingen in belasting en toeslagen met zich meebrengt. Dit pakt vaak gunstig uit. Denk hierbij aan:
- Mogelijk recht op inkomensafhankelijke combinatiekorting.
- Kans op huurtoeslag.
Het netto inkomen na de scheiding wordt berekend door het bruto inkomen te verminderen met de verschuldigde belasting en te vermeerderen met fiscale toeslagen.
2.3 Draagkrachtloos inkomen vaststellen
Het draagkrachtloos inkomen is het minimale bedrag dat nodig is om te ‘overleven’ en is opgebouwd uit vier onderdelen: de bijstandsnorm, de werkelijke woonlasten, de ziektekosten en overige noodzakelijke kosten. Deze kosten vormen de basis voor de berekening van de partneralimentatie.
Bijstandsnorm voor draagkrachtloos inkomen
Voor 2024 is de bijstandsnorm voor partneralimentatie vastgesteld op een bedrag van 1.270 euro per maand.
De bijstandsnorm voor 2024 is vastgesteld op € 1.270 per maand. Dit bedrag is gebaseerd op de bijstandsuitkering minus een aandeel voor woonlasten, plus ziektekosten en een post voor onvoorziene kosten.
Woonbudget bij partneralimentatie (nieuw sinds 2023)
Sinds 2023 wordt er bij partneralimentatie niet langer gerekend met de feitelijke woonlasten, maar met een forfaitair woonbudget van 30% van het netto inkomen. Dit kan in bepaalde situaties leiden tot onverwachte uitkomsten. Bijvoorbeeld als je een laag inkomen hebt en hoge woonlasten, of wanneer je samenwoont met een nieuwe partner. In dergelijke gevallen kan er, in overleg, van de standaardberekening worden afgeweken.
In principe zitten de kosten voor gas, water en licht in het woonbudget
Overige noodzakelijke kosten voor partneralimentatie
Een beperkt aantal kosten mag worden meegenomen in het draagkrachtloos inkomen:
- Premies voor arbeidsongeschiktheidsverzekering of oudedagsvoorziening voor zelfstandigen.
- Kosten van kinderopvang, indien noodzakelijk voor het verwerven van inkomen.
- Reiskosten voor woon-werkverkeer, minus werkgeversvergoeding.
- Rente en aflossing van schulden die tijdens het huwelijk zijn ontstaan.
- Studiekosten, indien noodzakelijk voor de inkomensverwerving.
- Herinrichtingskosten, onder strikte voorwaarden.
- Advocaatkosten tot een maximum van € 114 per maand, voor maximaal één jaar.
Voorbeeld van een draagkrachtloos inkomen
Stel, je netto inkomen na scheiding is € 2.800 per maand. De bijstandsnorm is € 1.270 en je forfaitaire woonbudget is € 840. Je hebt geen overige noodzakelijke kosten. Jouw draagkrachtloos inkomen is dan: € 1.270 (bijstandsnorm) + € 840 (woonbudget) = € 2.110.
2.4 Draagkrachtruimte en draagkracht berekenen
De draagkrachtruimte is het verschil tussen je netto inkomen en het draagkrachtloos inkomen. Van deze ruimte is 60% beschikbaar voor alimentatie, en de resterende 40% is voor jezelf. Van de 60% wordt eerst het aandeel in de kinderkosten afgetrokken, omdat kinderen altijd voorgaan. Het resterende bedrag is de uiteindelijke draagkracht voor de partner.
Kinderen gaan immers altijd voor. De eventueel resterende draagkracht is dan beschikbaar voor de partner.
We vervolgen het voorbeeld
Stel, je netto inkomen is € 2.800 en je draagkrachtloos inkomen is € 1.800. Je moet maandelijks € 420 bijdragen aan de kinderkosten. De berekening van de draagkracht voor partneralimentatie is dan:
- Netto inkomen (€ 2.800) – draagkrachtloos inkomen (€ 1.800) = € 1.000 draagkrachtruimte.
- Draagkracht voor alimentatie (60% van € 1.000) = € 600.
- Draagkracht voor partneralimentatie (€ 600) – kinderkosten (€ 420) = € 180 netto.
Dit bedrag van € 180 is de netto draagkracht. Dit bedrag moet nog worden omgerekend naar een bruto bedrag in verband met de belastingaftrek.
Plan een vrijblijvend adviesgesprek (ONLINE AGENDA)
Willen jullie een open gesprek over jullie relatie, twijfel of scheiding? Dit gesprek biedt jullie wellicht (1) handvaten om het samen leuker te krijgen, (2) meer inzicht in de aard van jullie twijfel of (3) een helder pad richting gezamenlijke scheiding. Het adviesgesprek duurt ca. 45 minuten en is geheel vrijblijvend.
Stap 2.5: het bruteren van partneralimentatie
Nu de netto draagkracht is berekend, is de volgende stap het bruteren van dit bedrag. Dit is van cruciaal belang omdat de alimentatieplichtige recht heeft op belastingaftrek. In de periode van 2020 tot en met 2023 zijn er belangrijke wijzigingen geweest in de inkomstenbelastingschijven en de maximale aftrekbaarheid van partneralimentatie. Deze veranderingen kunnen een aanzienlijke impact hebben op het bruto bedrag dat betaald moet worden.
Aftrekbaarheid partneralimentatie is gemaximeerd
De maximale aftrekbaarheid van partneralimentatie is sinds 2020 geleidelijk afgebouwd. Dit is vooral relevant voor mensen met een hoger inkomen die voor 2020 partneralimentatie betaalden. Waar je in 2019 nog 51,75% van de betaalde alimentatie kon aftrekken, is dit percentage in 2023 nog slechts 37%. Dit heeft directe gevolgen voor het bruto bedrag dat betaald moet worden om tot hetzelfde netto bedrag te komen.
Voorbeeld van het bruteren van partneralimentatie
In ons eerdere voorbeeld hebben we vastgesteld dat de netto draagkracht voor partneralimentatie € 180 per maand bedraagt. Dit netto bedrag moet nu gebruteerd worden. Stel dat de betalende partner een inkomen heeft in de hoogste belastingschijf. In 2019 betekende dit een bruto bedrag van € 373 (€ 180 / (100% – 51,75%)). Dit bruto bedrag kon volledig worden afgetrokken van de inkomstenbelasting.
De verlaging van de maximale aftrek heeft tot gevolg dat het bruto bedrag dat jaarlijks betaald wordt, verandert:
| Jaar | Maximale aftrek | Bruto bedrag per jaar |
|---|---|---|
| 2019 | 51,75% | € 4.476 |
| 2020 | 46% | € 4.000 |
| 2021 | 43% | € 3.789 |
| 2022 | 40% | € 3.600 |
| 2023 | 37% | € 3.429 |
Herberekening van bestaande afspraken noodzakelijk?
De tabel toont duidelijk dat het bruto bedrag om tot hetzelfde netto resultaat te komen elk jaar lager wordt. Deze verandering is direct een gevolg van de afnemende aftrekbaarheid. Dit betekent dat voor bestaande afspraken van voor 2020, een herberekening zinvol kan zijn. De ontvanger van de partneralimentatie zal dan immers minder netto overhouden als de betaling gelijk blijft. Onze experts in scheidingsmediation kunnen je hierin adviseren en zorgen voor een eerlijke en correcte herberekening.
Stap 3: de partneralimentatie definitief bepalen
Nu de financiële behoefte van de minstverdienende partner (stap 1) en de draagkracht van de meestverdienende partner (stap 2) zijn vastgesteld, is het tijd voor de laatste stap: het bepalen van het definitieve bedrag voor de partneralimentatie. Hierbij speelt de jusvergelijking een cruciale rol.
Wat is de jusvergelijking?
De jusvergelijking rekent het bedrag uit aan partneralimentatie, waarbij jullie het beide financieel even goed hebben. Jullie hebben als het ware beide evenveel ‘jus’ over de aardappels.
De jusvergelijking is een onmisbaar onderdeel van de alimentatieberekening en is ontworpen om een eerlijke financiële balans te creëren. De vergelijking berekent een bedrag aan alimentatie waarbij jullie beiden financieel even goed af zijn. Het voorkomt dat de betalende partner na het overmaken van de alimentatie financieel slechter af is dan de ontvangende partner. De berekening van de jusvergelijking wordt automatisch verwerkt in de specialistische software die door mediators en de rechtbank wordt gebruikt.
Voorbeeld met draagkracht als laagste bedrag
In dit voorbeeld is de draagkracht het laagste bedrag van de drie factoren (draagkracht, behoefte en jusvergelijking).
| Alimentatie vergelijking | Per maand | Per jaar |
|---|---|---|
| Maximale alimentatie volgens draagkracht | € 400 | € 4.800 |
| Maximale alimentatie volgens behoefte | € 800 | € 9.600 |
| Maximale alimentatie volgens jusvergelijking | € 600 | € 7.200 |
| Toegepaste alimentatie | € 400 | € 4.800 |
De draagkracht van de betalende partner is de beperkende factor. Hoewel de behoefte van de ontvangende partner groter is, kan er simpelweg niet meer worden betaald. De alimentatie wordt daarom vastgesteld op het bedrag van de draagkracht.
Voorbeeld met behoefte als laagste bedrag
In dit voorbeeld is de behoefte van de ontvangende partner het laagste bedrag.
| Alimentatie vergelijking | Per maand | Per jaar |
|---|---|---|
| Maximale alimentatie volgens draagkracht | € 400 | € 4.800 |
| Maximale alimentatie volgens behoefte | € 300 | € 3.600 |
| Maximale alimentatie volgens jusvergelijking | € 380 | € 4.560 |
| Toegepaste alimentatie | € 300 | € 3.600 |
De vastgestelde partneralimentatie bedraagt € 300. Hoewel de draagkracht van de betalende partner hoger is, is dit bedrag voldoende om aan de behoefte van de ontvangende partner te voldoen. De scheidingsmediation is geslaagd als beide partijen zich hierin kunnen vinden.
Voorbeeld met jusvergelijking als laagste bedrag
In dit laatste voorbeeld is de jusvergelijking de bepalende factor voor de hoogte van de alimentatie.
| Alimentatie vergelijking | Per maand | Per jaar |
|---|---|---|
| Maximale alimentatie volgens draagkracht | € 400 | € 4.800 |
| Maximale alimentatie volgens behoefte | € 800 | € 9.600 |
| Maximale alimentatie volgens jusvergelijking | € 380 | € 4.560 |
| Toegepaste alimentatie | € 380 | € 4.560 |
Ondanks dat er vanuit de draagkracht meer betaald zou kunnen worden en de behoefte groter is, wordt de alimentatie vastgesteld op € 380. Dit bedrag zorgt ervoor dat beide ex-partners financieel gelijk overblijven. Het resultaat is een eerlijke verdeling die past binnen de wettelijke kaders.
Partneralimentatie: welke afspraken leg je vast?
Bij het vaststellen van partneralimentatie komt meer kijken dan alleen de berekening. Het is essentieel om ook duidelijke afspraken te maken over de uitvoering en duur ervan. Deze afspraken worden vastgelegd in een convenant en vormen de basis voor de financiële toekomst na jullie scheiding. Als experts in relatiecoaching en scheidingsmediation, helpen wij je graag bij het maken van deze cruciale keuzes.
Hoogte van het bedrag en indexatie
Hoewel een berekening een leidraad is, staat het jullie vrij om van het berekende bedrag af te wijken of zelfs helemaal van partneralimentatie af te zien. Dit kan bijvoorbeeld als jullie beiden financieel zelfstandig zijn. Let op: als een van de ex-partners in de bijstand terechtkomt, kan de gemeente alsnog de alimentatie verhalen op de andere partner. Daarnaast is het belangrijk om te weten dat de hoogte van de partneralimentatie jaarlijks automatisch wordt geïndexeerd, waardoor het bedrag langzaam stijgt.
Eenmalige afkoop van partneralimentatie
Naast maandelijkse betalingen, kun je ook kiezen voor een eenmalige afkoop van de partneralimentatie. Dit is een complex proces dat zorgvuldige vastlegging en uitvoering vereist. Er zijn zowel voordelen als nadelen aan verbonden.
Eenmalige afkoop van partneralimentatie komt heel nauw qua vastlegging en ook qua feitelijke uitvoering
Voordelen van eenmalige afkoop
- Het onderwerp alimentatie is direct afgehandeld, wat zorgt voor een financiële onafhankelijkheid van elkaar.
- Soms is de afkoopsom lager dan de som van alle maandelijkse betalingen over de volledige looptijd.
- De afkoopsom kan verrekend worden met de overwaarde van een woning, wat het makkelijker maakt voor één partner om in de woning te blijven.
- Toekomstige herberekeningen bij gewijzigde omstandigheden zijn meestal niet meer nodig.
Nadelen van eenmalige afkoop
- De afkoopsom wordt in één keer uitgekeerd en geldt als inkomen. Dit kan nadelige fiscale gevolgen hebben, zoals een hogere belasting en minder recht op toeslagen in dat specifieke jaar.
- Mocht de ontvanger eerder dan verwacht samenwonen, dan is er achteraf gezien te veel betaald.
Overwaarde koophuis verrekenen met partneralimentatie
Het verrekenen van de overwaarde van een woning met een eenmalige afkoop is mogelijk, maar vereist een zeer nauwkeurige aanpak. De uitbetaling van de afkoopsom moet na de inschrijving van de echtscheiding en in hetzelfde kalenderjaar plaatsvinden om fiscaal aftrekbaar te zijn. Daarnaast moeten jullie in dat jaar kiezen voor fiscaal partnerschap en de aangifte slim verdelen.
Mocht de woningoverdracht pas in het volgende kalenderjaar plaatsvinden, dan kan een alternatieve constructie met een lening uitkomst bieden, zodat de afkoop fiscaal correct in het juiste jaar kan worden verwerkt.
Hoe lang betaal je partneralimentatie?
De duur van partneralimentatie is per 1 januari 2020 wettelijk veranderd. De standaardduur is nu de helft van de huwelijksduur, met een maximum van vijf jaar. Deze regel geldt voor alimentatieafspraken die na 2019 zijn gemaakt. Er zijn echter twee belangrijke uitzonderingen:
- Stellen die langer dan 15 jaar getrouwd waren en waarvan de ontvanger van de alimentatie vóór 1970 is geboren. De termijn bedraagt dan tien jaar, of totdat de AOW-leeftijd is bereikt.
- Mensen met jonge kinderen hebben recht op alimentatie totdat het jongste kind twaalf jaar oud is.
Ook op de duur van de partneralimentatie kunnen jullie samen andere afspraken maken, zolang deze maar goed worden vastgelegd in het convenant.
Wat gebeurt er bij samenwonen met een nieuwe partner?
Het recht op partneralimentatie vervalt bij een nieuw huwelijk of geregistreerd partnerschap. Bij samenwonen ligt dit ingewikkelder. Om hierover duidelijkheid te creëren, spreken veel partners af dat de ontvanger van de alimentatie één proefperiode krijgt om samen te wonen. Als de samenwoning binnen 12 maanden wordt beëindigd, herleeft de alimentatie. Duurt de samenwoning langer dan een jaar, dan vervalt het recht op alimentatie definitief. Dit maakt het onderwerp makkelijker bespreekbaar en voorkomt onzekerheid.
Herberekening partneralimentatie: zes mogelijke redenen
Soms is het na een tijd nodig om de afspraken over partneralimentatie te herzien. Gewijzigde omstandigheden kunnen een herberekening rechtvaardigen. In een scheidingsmediation-traject kunnen deze veranderingen op een constructieve manier worden besproken. Hieronder vind je de zes meest voorkomende redenen voor een herberekening.
1. Het inkomen gaat omhoog
Wanneer het inkomen van de betalende of ontvangende partner aanzienlijk stijgt, is dat een geldige reden voor een herberekening. Denk hierbij aan een nieuwe, beter betaalde baan, een promotie of meer uren gaan werken. Ook voor ondernemers die financieel de wind mee hebben, kan dit van toepassing zijn.
2. Er wordt juist minder verdiend
Een daling van het inkomen die niet verwijtbaar is, kan ook een reden zijn voor een herberekening. Dit kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van ontslag, arbeidsongeschiktheid of tegenvallende bedrijfsresultaten. Als de keuze om minder te gaan werken bewust is gemaakt, wordt dit doorgaans niet als geldige reden gezien voor een herziening.
3. Woonlasten veranderen
De woonlasten spelen een grote rol. Vóór 2023 was een verandering in de feitelijke woonlast direct van invloed op de alimentatieberekening. Sinds 2023 wordt er met een forfaitair woonbudget gewerkt. Hebben jullie nog een oude berekening van voor 2023? Dan kan het zinvol zijn om een herberekening uit te voeren volgens de nieuwe regels.
4. De kinderkosten worden lager
Als kinderen financieel onafhankelijker worden, dalen de kinderkosten. Deze vrijgekomen financiële ruimte kan de draagkracht van de betalende partner vergroten, waardoor een herberekening van de partneralimentatie noodzakelijk wordt.
5. Eén van jullie krijgt een nieuw kind
De geboorte van een kind bij een van de ex-partners heeft invloed op de financiële situatie. De zorgplicht voor het nieuwe kind kan de draagkracht van de ouder verminderen. Dit kan een impact hebben op de eerder vastgestelde partneralimentatie.
6. De belastingregels veranderen
Veranderingen in belastingregels of -tarieven kunnen een grote invloed hebben op de uitkomst van een alimentatieberekening. Een recent voorbeeld is de afbouw van de aftrekbaarheid van betaalde partneralimentatie, wat een aanzienlijk effect had op alimentatieplichtigen met een hoog inkomen. In dergelijke gevallen kan een herberekening van de partneralimentatie gerechtvaardigd zijn.
